مقاله آشنايي با رله زماني يا تايمر

آشنايي با رله زماني يا تايمر
 
رله زماني كليدي است كه پس از دريافت فرمان بر اساس تنظيمي كه روي آن صورت گر فته  پس از مدت زماني عمل مي كند و كنتاكتهاي  داخلي بسته آن ،باز و كنتاكتهاي باز، بسته مي شوند.رله هاي زماني را تحت عنوان تايمر مي شناسند.
 تايمرها انواع مختلفي دارند كه عبارت اند از:
1-     تايمر موتوري
2-     تايمر الكترونيكي
3-     تايمر بادي

 1-تايمر موتوري
در اين تايمر از يك موتور سنكرون كوچك استفاده مي شود كه به محض اعمال ولتاژ به آن شروع به چرخش مي كند.اين موتور به كمك چرخ دنده ها صفحه اي را مي چرخاند.كه روي اين صفخه زبانه اي قرار گرفته است. با گردش موتور پس از گذشت مدت زمان تنظيم شده ، صفحه با كليدي برخورد مي كند  و در  اين حالت فرمان قطع و يا وصل فرستاده مي شود. وضعيت تايمر تا زماني كه برق آن قطع نشود در همين شرايط باقي مي ماند. و در صورت قطع شدن ولتاژ تغذيه موتور صفحهء زبانه دار توسط فنري كه در زير آن قرار دارد به حالت اول آن بر مي گردد و كليد به حالت اول خود بر مي گردد.
در شكل زير نمايي از يك تايمر موتوري را مشاهده مي كنيد.
 

 
همچنين شكل زير  اجزاي داخلي تايمر موتوري را نشان مي دهد.
 
 

روش تنظيم تايمر:
 با چرخاندن ولومي كه روي تايمر قرار دارد متوان فاصله ي بين زائده صفحه دوار تا كليد  را تغيير داده و زمان رسيدن به كليد را به مقدار مورد نظر تنظيم كرد.
 2-تايمر الكترونيكي :
    اين تايمر داراي يك كنتاكت باز و يك كنتاكت بسته است. سا ختمان داخلي آن از قطعات الكترونيكي همچون آسي و ترانزيستور تشكيل شده است .اساس كار اين تايمرها براساس زمان شارژ و دشارژ خازنها مي باشد. 
در اين تايمرها مي توان با چرخاندن ولوم تنظيم زمان ، زمان مورد نظر را با تغيير زمان شارژ يا دشارژ خازن تغيير داد.
 شكل زير نماي ظا هري از يك تايمر الكترونيكي مي باشد.
 

 
 شكل نماي داخلي تايمر الكترونيكي
 
 شكل زير وضعيت و شماره ي تيغه هاي تايمر الكترونيكي نوشته شده بر روي آن را نشان مي دهد.
 
 
 

 تايمر بادي :
 ساختمان داخلي اين تايمر قبل از تحريك رله  مطابق شكل  اهرم ، مدار مغناطيسي ، فنر A و ديافراگم را  مي فشار مي دهد. هواي داخل 
محفظه ي B از طريق روزنه ي D كه به طور لحظه اي باز  شده به محفظه ي C رانده مي شود.
 
 
 
وقتي رله تحريك و اهرم مدار مغناطيسي كشيده مي شود. مطابق شكل زير ، فنر A  ديا فراگم  را  دفع مي كند و باعث ايجاد فشار كم در محفظه ي B مي شود. هواي محفظه ي C از طريق يك صافي فلزي دوباره به محفظه ي B  وارد  مي شود. نسبت جريان اين هوا به وسيله يك كانال با طول متغيير بين دو صفحه، كنترل مي شود. مدت زمان تايمر به وضع قرار گرفتن دو ديسك بستگي دارد. اين تنظيم ، توسط د كمه تنظيم در محل انتخاب قرار مي گيرد.
  
  
هما نطور در شكل زير مشاهده مي كنيد در پايان زمان تاخير ،‌ كنتاكت عمل مي كند
تایمر صوتی ( تایمر آمپلی فایر )
این مدار در واقع یک تایمر است که خروجی دستگاه صوتی شما را ببرسی می کند و در صورتی که در خروجی آن  در مدت 15 دقیقه هیچ گونه سیگنالی وجود نداشته باشد تایمر می تواند. می تواند پس از 15 دقیقه دستگاه مورد نظر شما را خاموش کند. با استفاده از این مدار می توانید دستگاههای صوتی خود را به گونه تنظیم کنید که در صورت ای استفاده ماندن پس از 15 دقیقه به صورت خودکار خاموش شوند. با فشار دادن کلید فشاری P1 مدار عمل کرده و آمپلی فایر شما نیز روشن خواهد شد. سیگنالهای صوتی ورودی توسط آی سی آمپلی فایر در دو مرحله تقویت می گردد. IC2A, IC2B و نهایتاً این سیگنالها توسط دیود نورانی LED موجود در مدار نمایش داده می شوند. زمانی که دیود نورانی حتی به مقدار بسیار کم روشن شود آی سی شمارنده 4060 ریست
شده و به نوبه آن شمارش آن نیز مجدداً از ابتدا آغاز خواهد شد. و در نتیجه پایه شماره 2 آیسی شمارنده 4060 در سطح منطقی صفر باقی خواهد ماند که باعث روشن ماندن دو ترانزیستور موجود در مدار می گردد. ترانزیستور Q2 جریان مورد نیاز رله را تامین می کند و رله نیز از طریق کناکت نگهدارنه خود تغذیه مدار تایمر و همچنین تغذیه دستگاه صوتی را که از سوکت SK1  تامین شده است را برقرار می نماید. در صورتی که پس از 15 دقیقه هیچ گونه سیگنالی به ورودی مدار نرسد ، شمارش آیسی شمارنده موجود در مدار پایان یافته و خروجی به سطح منطقی 1 (Hig) می رود. در نتیجه این عمل ترانزیستورهای Q1 , Q2 خاموش شده و رله قطع می گردد. با قطع رله هم مدار تایمر و هم دستگاه یا دستگاههایی که از سوکت SK1 تغذیه می گردند خاموش خواهند شد. برای مشاهده لیست کامل قطعات مدار ادامه مطلب را مطالعه نمایید.اگر کمی بر روی این مدار و طرز عملکرد آن دقیت کنید خواهید دید که مدار بسیار جالب و مناسبی برای انجام پروژه های گوناگون است. تنها باید با صرف کمی وقت تغییرات مورد نیاز خود را در آن ایجاد نمایید. از نمونه کاربردهای این مدار می توان به موارد زیادی اشاره نمود.
لیست کامل قطعات :
R1,R8___________1K   1/4W ResistorsR2,R3___________4K7  1/4W ResistorsR4_____________22K   1/4W ResistorR5______________4M7  1/4W ResistorR6,R9__________10K   1/4W ResistorsR7______________1M5  1/4W Resistor
R10___________100K   1/4W ResistorR11____________15K   1/4W ResistorR12____________10M   1/4W ResistorR13_____________1M   1/4W ResistorR14_____________8K2  1/4W ResistorR15_____________1K8  1/4W ResistorC1____________470΅F   25V Electrolytic CapacitorC2,C3,C6______100nF   63V Polyester CapacitorsC4,C5__________10΅F   25V Electrolytic CapacitorsD1_____Diode bridge  100V 1A D2,D7________1N4002  100V 1A DiodesD3__________Red LED  5mm.D4_______Yellow LED  5mm.D5,D6________1N4148  75V 150mA DiodesIC1___________78L12  12V 100mA Voltage regulator ICIC2___________LM358  Low Power Dual Op-ampIC3____________4060  14 stage ripple counter and oscillator IC
Q1____________BC557  45V 100mA PNP TransistorQ2____________BC337  45V 800mA NPN Transistor
J1______________RCA audio input socket
P1_____________SPST Mains suited PushbuttonP2_____________SPST Pushbutton
T1_____________220V Primary, 12V Secondary 3VA Mains transformer
RL1___________10.5V 270 Ohm Relay with SPST 5A 220V switch
PL1____________Male Mains plug

فایل : 9 صفحه

فرمت : Word