مقاله کامل بررسی میزان استرس شغلی کارکنان بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل و رابطه ان با برخی عوامل مرتبط در سال1392

بررسی میزان استرس شغلی کارکنان بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اردبیل و رابطه ان با برخی عوامل مرتبط در سال1392
رویا ولیزاده
مقدمه
مديران در ارتباط با مسايل گوناگون سعي در كنترل مداوم كاركنان خود دارند. تصور مديران اين است كه وقتي شخصي در يك محل استخدام مي شود بايد تمام شرايط آن سازمان را بپذيرد. بعضي از مديران برروي اين مساله كه رضايت كاركنان را مي توان از طريق پاداش و ترغيب به انجام كار افزايش داد،پافشاري مي كنند. شايد تصور مديران اين است كه كاركنان ، زيردستان آنها هستند و بايدفرامين آنها را بپذيرند. اگرچه امروزه به دليل اينكه كاركنان در زير فشار مالي زيادي به سرمي برند بيشتر توجه و تمايل آنها به مسايل اقتصادي كار است ، ولي به تدريج كاركنان علاقه مند به انجام كارهاي با مفهوم و خواهان استقلال شغلي بيشتري در كار خودهستند، تا بدين طريق احساس ارزشمندي به آنها دست دهد. يكي از مهمترين مسايل انگيزشي كه امروزه با حجم گسترده اي در مطالعات روان شناسي صنعتي و سازماني درغرب گسترش يافته ، مساله تعهد سازماني است .از سويي بخش  مهمي از عمر ما در محيط كاري سپري مي شود و بسياري از روابط و مناسبات اجتماعي  ما در ساعات كاري شكل مي گيرد . مي توان از كار به عنوان بخش بسيار مهم  و زندگي انسان ياد كرد با توجه به اهميت ابعاد مختلف كار در زندگي انسانها ،مي توان گفت كه رضايت شغلي و تمايل به  انجام كار نيز تاثير بسزايي درنحوه خشنودي انسانها از وضيعت زندگيشان دارد.استرس یا تنیدگی مجموع واکنشهای جسمی و روانی است که در انسان و جانوران در برابر محرکهای خارجی و داخلی بر هم زننده تعادل و ثبات اوضاع فیرسولوژیک بدن که عموما نا خواسته است،رخ میدهد.در واقع تنیدگی واکنش نامتمایز بدن به هر نوع تقاضا است که ایجاد میشود و یا از هر نیروی جسمی و روانی که موجود زنده در ان نیاز به تغییر در الگوهای انطباقی پیدا میکند نتیجه میشود(فیپس،1999)یکی از انواع استرس،استرس شغلی است که بسته به عوامل تنش زای درونی خود میتواند کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد(پیامی،1379).کارکنان بخش درمان یکی از گروه هایی هستند که بیشترین استرس شغلی را میکنند(کویولا،2000).
بدون شک شناخت و بررسی عوامل استرس زای شغلی و چگونگی تاثیر انهابر کار و زندگی شاغلین می تواند به منزله ابزاری کارامد در هدایت مدیران در بهره وری افزون تری و پیشگیری از تحلیل زود رس نیروی کار عمل کند(خاقانی زاده،2005)ارتقای بهداشت روانی محیط کار به عنوان یکی از مهم ترین اعاد توسعه و بهسازی منابع انسانی در سازمان ها در چند دهه اخیر توجه محققان زیادی را در ایران و جهان به خود جلب کرده است.برای پیشرفت و رشد کشور در همه زمینه ها ابتدا باید از نیروی سالم ،متفکر و خلاق استفاده کرد زیرا استفاده از نیروهای سالم چه از نظر جسمی و چه از نظر فکری در موسسات اقتصادی ،خدماتی،اموزشی،و صنعتی در بالا بردن سطح بهره وری تاثیر بسزایی دارد(مالک،2008).
گروهي از صاحب‌نظران رفتار سازماني، استرس ناشي از شغل را بيماري شايع قرن نامگذاري كرده‌اند شايد هم به راستي دوران ما عصر استرس‌ها است كه در آن انسان بيش از هر زمان ديگر در معرض عوامل استرس زا قرار گرفته و مسايل و مشكلات زيادي از هر سو او را احاطه كرده است. استرس و يا فشاري عصبي موقعيتي دروني و خاص هر فرد است كه در واكنش به مسيله اي در افراد مختلف به گونه اي متفاوت بروز ميكند.و حتي ممكن است افراد در مقاطع مختلف واكنش هاي متفاوتي نسبت به يك مسيله از خود نشان دهد.فشار عصبي عكس العمل انسان جهت سازگاري با محركها و الزامات فيزيكي و رواني مي باشد(کاتلن،2008)
مسئولیت کارکنان سلامت در قبال مراقبت از بیماران رسیدگی به موقعیت های اورژانس و اخذ تصمیم درست،بویژه در زمانی که دسترسی به سایرین غیرممکن یا مشکل است از عوامل استرس زا در حرفه ی پزشکی محسوب میشوند.وقوع ناگهانی حوادث سوانح و بیماریهای حاد باعث میشود که در اغلب بخش های بیمارستانی ،دوره های زمانی کاری پر استرس و تنش توام با کار فیزیکی زیاد رخ
میدهد.در کنار این مسائل باید به نوبت های کاری طولانی هم اشاره کرد که میتوانند اثار سو بر سلامت روانی داشته باشند.علاوه بر بالا بودن ساعات کاری،کم بودن تعداد پرسنل بالینی به نسبت بیماران نیز باعث بروز فشار روانی در بین این گروه از کارکنان می شود(سیرتی،2003) بنابراین،استرس های روانی اجتماعی به عنوان عواملی که میتوانند سلامت جسمی و روانی انسان ها را تحت تاثیر قرار دهند،به عنوان یکی از موضوعات مهم بهداشتی مورد توجه قرار گرفته اند.
1-جامعه آماری: جامعة آماری تحقیق حاضر کلیه کادر بیمارستانی دو بیمارستان امام خمینی و فاطمی اردبیل که در سال 92 مشغول به کار هستند .
2-نمونه آماری: در پژوهش حاضر از بین کلیه جامعه آماری 86 نفر از بین زنان و مردان به روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است .بر اساس منبع دکتر علی دلاور(1385) تعداد 25 نفر برای تحقیقات علی مقایسه ای کافی است لذا برای افزایش اعتبار تحقیق حجم نمونه به 86 نفر افزایش یافته است . برای پژوهش حاضر از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است.
برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه پرسشنامه اطلاعات فردی(در زمینه های جنس،سن ،رشته تحصیلی ،مقطع تحصیلی،سابقه کار،میزان فشار خون،وضعیت تاهل)و پرسشنامه استرس شغلی : پرسشنامه توصيف شغل كه براي سنجش خشنودي شغل مورد استفاده قرار گرفته است،اين پرسشنامه در دانشگاه كرنل توسط اسميت،كندال وهيولين تدوين گرديد وبراي اولين بار در ايران توسط شكركن(1369) ترجمه ومورد استفاده قرار گرفته است.اين پرسشنامه داراي 20 ماده است دريك تحقيقي ضريب پايايي اين پرسشنامه به دو روش تنصيف وآلفاي كرونباخ به ترتيب9/0و89/0 محاسبه شد.علاوه برآن ضريب اعتبار آن 63/0 به دست آورد كه در سطح 01/0آماري معني داري است.
بحث و نتیجه گیری
در بررسی یافته های پژوهش اطلاعات دموگرافیک کارکنان که 1/58 درصد آنها از بخش درمان و 9/41 درصد از بخش اداری انتخاب شده بودند بدست آمد تعداد 2/37 درصد افراد را مردان و 6/61 درصد آنها را زنان تشکیل داده اند .ازبین این افراد بالاترین فراوانی مربوط به مقطع کارشناسی (2/519 درصد) و کمترین فراوانی مربوط به افراد در مقطع دیپلم و زیر دیپلم(7/4) درصد میباشد . در بین کارکنان 24 درصد در برشته هوشبری، 24 درصد در رشته اتاق عمل ،14 درصد پرستار و 33 درصد در سایر موارد رشته تحصیلی هستند و بالاترین سنین در بازه 30 تا 40 سال (5/53 درصد) و کمترین سنین در بازه 40 تا 50 سال (14 درصد) هستند .از بین این نمونه 7/47 درصد مجرد و 3/53 درصد متاهل هستند.این افراد در بازه سابقه کاری 1 تا 10 سال 57 درصد ، 10 تا 15 سال 1/15 درصد ، 15 تا 20 سال 8/12 درصد ، 20 تا 25 درصد 7/4 درصد و بالاتر از 25 سال 3/2 درصد می باشند .در بررسی تفاوت استرس شغلی در افرادی که در شغل های اداری و غیر اداری کادری دارند بدست آمد استرس شغلی در کارکنان بخش ها بالاتر از کارکنان شاغل در بخش اداری است .افرادی که در سنین بالاتری هستند به مراتب استرس شغلی کمتری دارند . کارکنان متاهل و مردان هم نسبت به زنان و افراد مجرد استرس بالاتری را تجربه میکنند .افرادی که دارای مدارک بالاتری هستند نسبت به افراد دارای مدارک تحصیلی پایین تر استرس شغلی کمتری دارند و در نهایت رابطه معناداری در میزان فشار خون و استرس شغلی در بین کارکنان وجود داشت که کارکنان دارای فشار خون بالا استرس شغلی بالاتری تجربه میکنند . میتوان نتیجه گرفت نتایج مطالعه نشان داد که میزان استرس در میان کارکنان بخشهای درمانی بیشتر از کارکنان بخشهای اداری می باشد.این میزان استرس در محل کار،نقش بسیار بروز انواع مختلفی از بیماریها و مشکلات مربوط به سلامتی بویژه بیماریهای قلبی و عروقی ،مشکلات عضلانی-اسکلتی اختلات روحی –روانی میتواندداشته باشد.علاوه برمواردفوق وجوداسترس مزمن در پرسنل بهداشتی_درمانی عواقب وخیم تری به دنبال
خواهد داشت چراکه ماهیت وظایف و کیفیت خدمات ارائه شده و اثر تعیین کننده ای بر ادامه روند مراقبت و درمان بیماران خواهدگذاشت.بنابراین این میزان استرس شغلی با توجه به نقش پر اهمیت و استرژیک پرسنل بیمارستان در امر مهم مراقبت و درمان بیماریها و ارتقای سلامت جامعه شایان توجه میباشد.

فایل : 5 صفحه

فرمت : Word